De ware mens.

Alle lieve mensen,

Ik kan niet elke aflevering vertellen dat ik het mooiste gedeelte van de wereld heb gezien, maar dit keer kan het wel, de bergen van Pakistan zijn de mooiste plek op aarde. De bergen zijn de uitlopers van de Himalaya, de Karakoram in het oosten, de Hindukush aan de Afghaanse grens. In dit gebied zijn de langste gletsjers op aarde (buiten de poolgebieden) en de grootste verzameling van hoogste bergpieken.

De mensen hebben zich aangepast aan hun omgeving, dit zijn de warmste en vriendelijkste mensen op aarde. De Pakistanen zeggen zelf dat ze buitenlanders beter behandelen dan elkaar en dat is juist. Door de geisoleerdheid van de valleien is het een lappendeken van etniciteiten, religies en talen. Voor deze mensen gelden nog de wetten van de natuur, met Islamabad hebben ze niets te maken, wel met onvoorwaardelijke en oprechte gastvrijheid, hier woont de ware mens.

Een beter gebied om te wandelen is er niet in de wereld en dat heb ik zes weken lang gedaan, daar is tot opluchting van menigeen niet veel over te vertellen, het is niet veel anders dan het ene been na het andere, dus gelukkig snel naar de foto's.

Het zijn wel pittige wandelingen. Ik loop hier alleen, soms dagenlang geen ander mens op mijn pad, moet zelf eten meedragen, de weg vinden en buiten slapen. De weg vinden met een goede kaart, compas en bergpieken is niet moeilijk, gletsjers overlopen zo af en toe wel, buiten slapen tot 4000 meter geen probleem, daarboven wordt het afzien van de kou, hotels zijn alleen in dorpjes in de valleien. De paden zijn smal en de afgronden diep, soms zijn de paden moeilijk te volgen en moet ik weer uren terug. De beloning is het mooiste uitzicht in de wereld, slapen naast onheilspellend krakende gletsjers, jaks die mijn biscuits willen opeten, witte bergen verlicht door de maan, muren van ijs en omringd door bergtoppen boven 7000 meter normaal vinden.

In tegenstelling tot andere delen van de wereld worden de gletsjers hier langer, dat komt door steeds meer sneeuwval in de winters. Maar helaas is het weer nog nooit zo slecht geweest als deze zomer, dus vaak sneeuw en lager regen en het ergste van alles bewolking die het zicht ontneemt. Ik ben weer afgetraind en vel over been, misschien wel onder de zeventig kilo. Maar zoals mijn zwemtrainer altijd zie: de beste manier van ontspanning is inspanning.

28/5 Twintig uur met de bus van Islamabad naar Gilgit over de Karakoram Highway. Omdat China en Pakistan beiden een hekel aan India hebben zijn het vrienden, uitdrukking van deze vrienschap is een weg tussen Kashgar en Islamabad over de Karakoram. Het is waarschijnlijk de meest spectaculaire weg in de wereld, 1200 kilometer gebouwd tussen 1966 en 1982. Steile valleien waar in de bergen een weg is uitgehakt, de weg volgt de Indus en er zijn continu aardverschuivingen. Soms kijk je vanuit de bus naar beneden, ziet de rand van de weg niet maar wel een paar honderd meter loodrecht naar beneden waar de Indus woest stroomt, voor hoogtevrees is even geen tijd. Prachtige route maar foto's maken vanuit de bus lukt niet.

Gilgit is een dorp waar het reeds wat koeler is en een goede plaats om bergtochten te beginnen. In het noorden zijn vier verschillende islamitische doctrines: soennisme, shiisme, ismailis, nurbakhshi. Omdat dit Pakistan is leidt dit regelmatig tot burgeroorlogjes waardoor midden in het dorp een hek 's nachts de baardmannen uit elkaar houdt. De afgelopen jaren is het rustig.

Het noorden bestond uit vele koninkrijkjes met ieder zijn eigen vallei. Voor de komst van de KKH moeten ze enorm geisoleerd zijn geweest, de enige verbinding waren paden waar je hoogstens met een ezel overheen kon. De koninkrijkjes zijn zelf in opstand gekomen tegen de Indiers toen ze dreigden deel van India te worden. In het midden van Gilgit staat een Indische helicopter die in een van de drie Kashmir-oorlogen is neergeschoten, dat schept tenminste een band.

Een van de manieren om de rivaliteit te vieren zijn polowedstrijden, het is de favoriete sport in de bergen en ik heb de eer gehad een polowedstrijd te bezoeken. Zes tegen zes holt men in een langwerpig stadion te paard achter de bal aan, het spel kent geen regels en heeft ook geen scheidsrechter. Het zijn nogal opgewonden mannetjes want zo af en toe krijgen de spelers ruzie en komen er razendsnel tientallen politieagenten het veld opgehold om de spelers te kalmeren. Natuurlijk moest ik weer thee drinken, natuurlijk werd er weer gedanst en natuurlijk krijgen buitenlanders een ereplaats. Het is symbolisch voor Pakistan, mooie cultuur, warme mensen maar de vrede bewaren is moeilijk.

Pakistanen zijn simpelweg trotse mensen, gasten naaien zoals in India hebben ze veel te veel zelfrespect voor, gasten zijn een zegen van god en behandel je als zodanig, het is een erezaak. Dansen houden ze enorm van, 's avonds werd er weer muziek gespeeld met twee keer springen van het ene been naar het andere.
Inmiddels kreeg ik bericht dat mijn visum voor Iran klaar was in Islamabad, ik kon dus weer twintig uur terug met de bus. De Iraanse ambassade was gesloten wegens herdenking van de sterfdag van ayatollah khomeini, volgende dag werd zijn arrestatie herdacht, en daarna nog twee dagen weekend. Wachten in een snikhete oninteressante stad. Islamabad is naast Rawalpindi gebouwd om als hoofdstad te dienen.
Maar dinsdag kreeg ik mijn Iraans visum, 105 euro voor 21 dagen. Ik mag niet klagen want ik heb een visum, meeste aanvragen worden afgewezen en ik heb helemaal mazzel want mijn visum was afgegeven voor de verkiezingen, daarna was het helemaal afgelopen. Ik kon weer twintig uur met de bus naar het noorden.

Terug in Gilgit de volgende dag met een Brit die een jeep had gehuurd verder naar het noorden. Het echte wandelen kon beginnen, steile bergen, smalle paden, veel gletsjers en geweldige dorpsbewoners.

Ik moest nog wel even terug naar Gilgit om mijn Pakistaans visum te verlengen, dat kon niet tijdens eerder verblijf in Gilgit maar slechts een paar dagen voor afloop van visum en regels zijn er om nageleefd te worden in dit land. Verlenging van visum was in een dag geregeld dus ik kon weer terug de bergen in.

20/6 Naar het oosten, richting Baltistan, de mensen zijn hier Tibetanen en spreken klassiek Tibetaans, via Baltistan is het Boeddhisme naar Tibet verspreid maar in Baltistan zijn de mensen sinds vijf eeuwen islamitsch met in hogere delen Nurbakhshi moslims.

Dit is de mooiste bustocht van mijn leven, de afgronden zijn veel gevaarlijker dan de talibaan. Onderin de vallei stroomt de Indus vanuit India, de bergwanden zijn bijna verticaal, in de bergwanden is een gat gehakt en beneden stroomt de Indus wild. Deze weg leidt naar het oorlogsfront op de gletsjer Siachen dus wordt goed onderhouden. Twee keer overstappen en aangekomen in Huhse op 2300 meter. Vanuit Huhse drie dagen gelopen, naar een gletsjer, tot 4100 meter en vooral leuke dorpjes met hele arme mensen, hoe deze mensen in hun huisjes van klei de winter moeten doorkomen is mij een raadsel, het is nu al fris in de zomer. In de dorpjes wonen de liefste kinderen van de wereld, ze zijn weer door het dolle heen bij mijn aanblik, springen, koprollen en de grootste lol, dit zijn de liefste kindertjes van de wereld maar ze hebben wel een wasbeurt nodig, met dit klimaat zou ik mij overigens ook niet wassen, in de zomer is het al koud op deze hoogte. Het is zoals de Polen zeggen: je hebt schone kinderen of je hebt gelukkige kinderen en deze kinderen zijn gelukkig.

De grootste vijand van bergwandelen zijn wolken, hierdoor werd mij een blik dertig kilometer naar het noorden op de K2 niet gegund.

Ongeveer dertig kilometer hemelsbreed naar het oosten is de Siachen gletsjer, omdat de line of control slecht gedefinieerd was in dit gebied hebben beide landen hun legers de bergen ingejaagd. Er zijn regelmatig schermutselingen, het is de hoogste oorlog in de wereld. Musharraf had er zijn presidentschap aan verdiend. Hij speelde landjepik in 1999, zoiets deed ik op de lagere school, de internationale gemeenschap was bang voor een kernoorlog en floot Pakistan terug, Musharraf moest bij de president op het matje komen maar pikte dat niet en heeft toen maar een staatsgreep gepleegd. Overigens is Musharraf populair in dit land, ik geloof dat hij nog enige orde in de chaos wist te scheppen.

Grote delen van het gebied zijn afgesloten voor buitenlanders. De Indus stroomt vanuit India waar het zijn oorsprong heeft en alleen daarom vinden de Pakistanen dat ze de bom nodig hebben om te voorkomen dat India de Indus met een dam afsluit, een half jaar geleden was ik in Rajshahi in Bangladesh en daar blokkeerde India de Ganges vlak voor de grens dus misschien wel heel goed de bom. Zoals jullie waarschijnlijk weten is de kennis voor de bom uit Nederland gestolen/meegenomen door meneer Kahn. En Pakistan heeft inmiddels Iran en Noord-Korea ook geholpen met hun atoomprogramma's, heeft Nederland weer een mooie bijdrage geleverd aan de wereldvrede.

Daarna weer terug naar Gilgit waar inmiddels de burgeroorlog wat serieuzer werd aangepakt. Er was een man doodgeschoten door de politie dus er werd gedemonstreerd, de winkels waren gesloten en de hekken gingen dicht, op straat werden autobanden verbrand en de baardmannen waren zeer opgewonden. Het prettige is dat ze buitenlanders geen haar zullen krenken dus ik kon gewoon naar mijn hotel lopen, vanuit het hotel hoorden we schoten dus ik dacht dat het nu echt ging gebeuren maar het waren soldaten die in de lucht schoten en geleidelijk aan keerde de rust weer terug.

28/6 Naar Passu, het noordelijkste punt honderd kilometer tot de Chinese grens en driehonderd kilometer ten zuiden van Kashgar waar ik in augustus 2007 was en waar inmiddels ook burgeroorlog is. Onderweg was een rotsblok op de weg gevallen, gelukkig lag er geen bus onder. De Chinezen kwamen om het rotsblok op te blazen, daarna een paar uur wachten tot een shovel de weg kwam schoonvegen. De Chinezen verbeteren de KKH een paar honderd kilometer in Pakistan, ik denk om een beetje invloed te kopen. De Chinezen hebben een nieuwe Mao nodig om ze weer een beetje slaafsheid bij te brengen want toen de shovel arriveerde gingen ze eerst uitgebreid lunchen en wij maar wachten.
In Karrimabad vroeg ik een Pakistaan waarom Chinezen aan de weg bouwen waarop hij vertelde dat Chinezen harder werken, dus ik vroeg of Pakistanen lui zijn, en dat bevestigde hij. Maar Pakistanen zijn veel leukere mensen.

Passu is het mooiste gebied van de Karakoram, eerst een dagwandeling met een soort helicopteruitzicht over drie gletsjers. Een dag rust en daarna langs en over de vierde grootste gletsjer in de wereld lopen, de Baturu gletsjer. Ruim twee uur over de gletsjer was erg moeilijk, ik kon geen pad vinden en gekraak om mij heen. Daarna een paar dagen langs de gletsjer met onderweg Wakhi herders, ze bieden mij een kop thee aan, dat is vanzelfsprekend in Pakistan. Het zijn herders uit de Wakhan Corridor die hier zomers komen grazen, tenminste hun schapen en geiten. Ik heb nog nooit zulke gedisciplineerde dieren gezien, wat te denken van een paar honderd geiten die echt in een lijn achter de herder aan lopen. Deze herder heeft meer gezag dan alle politici in Pakistan samen.

De Wakhan Corridor is de strook Afghanistan tussen Tadjikistan en Pakistan, gecreeerd door de Britten en Russen om maar vooral geen gezamenlijke grens te hebben. Grenzen in Centraal Azie zijn naar eigen inzicht door imperialistische Britten en Communistische Partij-loyaliteit door Stalin getrokken. Geen grens houdt rekening met etniciteit en bestaat enkel op papier en nauwelijks in werkelijkheid, het maakt de problemen er nog steeds heel groot door.
Aan het eind komen drie gletsjers samen en moet het uitzicht het mooist zijn, maar dan moeten er geen wolken zijn. Ik kwam 's middags aan, besloot een nacht te wachten, in de sneeuw, volgende dag nog steeds bewolkt, besloot nog langer te wachten, weer een nacht in de sneeuw en gaf de volgende morgen op en kon weer drie dagen teruglopen. Ondanks dat onderweg het uitzicht spectaculair was zijn dit de meest frustrerende momenten van het bergleven. Er wilden ook nog een aantal jaks mijn biscuits opeten, ik dacht altijd dat jaks vredelievende beesten waren maar ze werden enorm agressief van mijn biscuits. Met dit eten moest ik weer drie dagen teruglopen dus het was echt uberlebensfrage, ik heb grote stenen op hun kop gegooid. Hoe ik dit soort voorvallen aan stadsmensen moet uitleggen weet ik niet goed maar vergelijk het met voordringen in de rij van de supermarkt. En hoe fijn het is bij terugkeer in het dal een warme maaltijd voorgeschoteld te krijgen kan ik al helemaal niet aan stadsmensen uitleggen.

7/7 Terug naar Karrimabad en daarna Hopar voor het begin van een steile wandeling. Hopar is op 2800 meter hoogte en weer een prachtig traditioneel dorpje, foto's maken van meisjes en vrouwen mag absoluut niet. De eerste gletsjer door een man van het hotel laten gidsen. Over ijsblokken lopen met daarnaast diepe scheuren en ik maakte mij zorgen hoe hierover terug te keren. Daarna een makkelijke gletjser, via een dal 1200 meter klimmen en na twee dagen bij het Rush-Meer op 4695 meter aangekomen. Dit was een erg koude nacht bij minder dan vijf graden onder nul, het zijn de momenten waarop ik denk was ik maar bij moeder thuis gebleven maar de volle maan die de bergen en sneeuw verlicht is weer heel bijzonder. 's Ochtends wakker worden en het grote geluk dat de lucht strakblauw was dus de laatste beklimming door de sneeuw begonnen. De top van de berg is 4924 meter en vandaar naar Rush-Peak net boven 5000 meter. Met dit uitzicht van 360 graden rond was ik weer blij dat ik niet bij moeder ben thuisgebleven. En jawel, in de verte op ongeveer honderd kilometer afstand de K2. De K2 is met 8611 meter de tweede berg na de Mount Everest (8848 meter). De K2 wordt beschouwd als de moeilijkst te beklimmen berg en je moet al de grootste moeite doen om de berg te kunnen zien, er zijn geen wegen in de wijde omtrek. De derde berg de Kanchendzonga (8585 meter) in Sikkim heb ik ook mogen zien. De Mont Blanc met 4810 meter is tot veler misverstand niet de hoogste berg van Europa, de Elbrus in de Kaukasus is met 5642 meter de hoogste van Europa. De hoogste berg in Nederland is de kerktoren van Abcoude met 92 meter.

's Middags steil naar beneden de warmte in en over drie gletsjers teruglopen naar Hopar en ik realiseerde mij dat vijf dagen met nauwelijks eten niet normaal is, een soort hongerwoede van vier dagen overviel mij, alles naar binnen geschrokt om weer boven de zeventig kilo uit te komen. Het verbaast me werkelijk dat een mens zolang kan lopen met zo weinig eten.

Tjonge wat is de wereld hier mooi en ik had nog maanden door deze bergen kunnen lopen maar ik heb niet eeuwig tijd want er wachten revolutionairdere oorden.

15/7 Met een dag vertraging wegens wederom rotsblokken op de weg via Gilgit, alle wegen in het noorden leiden via Gilgit, naar Nanga Prabat. Met de bus via Astore naar Tarashing. Onder begeleiding van een zeer norsige agent, hij weigerde ook maar een woord met mij te wisselen naar het grootste hoogteverschil die je op aarde kunt aanschouwen. Vanaf 3500 meter kijk je steil omhoog naar de top van 8125 meter van de Nanga Prabat. Toen ik daar stond realiseerde ik mij pas hoe plat Nederland is. Oom agent moest mee omdat in de omgeving nog wel eens mensen worden beroofd of erger, het is reeds naar het zuiden en daar worden de bergbewoners wilder. Nog iets verder naar het zuiden zijn de mensen weer Pashtuns, gebieden waar je niet kunt komen en huizen soms forten zijn wegens alle onderlinge vetes. Rond Tarashing en Astore korte dagwandelingen gemaakt om uit te lopen, zeg maar af te trainen. Daarna vijf uur terug met de bus naar Gilgit, men rijdt hier meestal in minibusjes naar kleinere dorpen. Deze busjes worden natuurlijk helemaal volgeladen voor men vertrekt. De man naast mij kotste eerst de vloer vol, daarna kwam hij regelmatig over mij heen hangen omdat ik naast het raampje zat en hij dus naar buiten kon kotsen. Het zijn van die dingen die het reizen zo enorm veraangenamen.

Met de bus terug naar Islamabad, de voorgaande drie keer dat ik deze route reed was het zonder bewaking, nu mochten we enkel overdag in escorte met veel legervoertuigen de KKH terug. De gebieden waren altijd al wetteloos en buitenlanders zijn hier nooit welkom geweest, het gezag van Islamabad beperkt zich tot de loop van een geweer, het zijn gebieden waar Pashtuns wonen en aangezien de onzichtbare vijand taliban uit de swat-vallei verjaagd is, tenminste zo beweert men, is men bang dat de taliban zich over andere pashtun-gebieden is gaan verspreiden. Pakistan heeft een miljardje van de VS ontvangen en heeft de onzichtbare vijand een gebied uitgejaagd om in andere gebieden weer zichtbaar te worden. En Hillary Clinton, die haar mooiste mantelpakje heeft aangetrokken, staand voor de Amerikaanse vlag vertellen dat het zo fijn is dat de Pakistanen achter hun regering staan. Hahaha, welke overheid, er is hier nooit een overheid geweest, daarom is de taliban populair.

Ik zal nog even wat feiten op een rij zetten waarom de taliban in dit land is. Er zijn ongeveer honderd families, de Bhutto's en de Sharifs zijn de machtigsten, deze families verdelen alle rijkdom van het land onder elkaar. Zestig procent van de overheidsuitgaven gaat naar het leger, vijfentwintig procent van de nationale economie wordt aan het leger besteed. Het leger heeft regelmatig een schermutseling met India nodig om de geldstroom veilig te stellen, bovendien zit het leger ook nog grootschalig in zaken en bezit veel bedrijven. Pakistan staat in de top van de corruptieranglijst van transparancy international. Vijftig procent van de mensen is analfabeet, in de grootste probleemgebieden Balochistan en de tribale gebieden is dat nog veel hoger. Indien je deze feiten niet verandert kun je volgend jaar weer een miljardje leveren voor de volgende operatie tegen de onzichtbare vijand. De onzichtbare vijand is enkel populair en succesvol omdat er nooit een overheid is geweest.
In Afghanistan is de situatie nog gecompliceerder door dertig jaar oorlog. En het westen maar meer soldaten leveren wat enkel meer jihadisten aantrekt. De taliban is geen organisatie, het is een ideologie. Met scholen verjaag je de taliban. Slaap lekker verder westen, de mensen hier zijn de oorlog moe, en het zijn nog aardige mensen ook.

Het is zo fijn dat jullie niet alleen een reisverslag lezen, ook een beetje geschiedenis en bovendien mijn verfrissende opinie, zie het als een stukje opvoeding, jullie worden betere mensen.

Uit de bergen terug naar de hitte in Islamabad, in de bergen was het minus 5 graden, in Islamabad ruim 45 graden en dat verschil merk je toch heel duidelijk. De komende maand ben ik in de woestijn van Iran, heb medelij met mij.

Rawalpindi is een redelijke stad met de gebruikelijke Pakistaanse vriendelijkheid en puinhoop, thee drinken is nu wel voldoende. De stad heeft drie miljoen inwoners en ik heb er altijd bewondering voor dat men er zo'n puinhoop van kan maken in Aziatische steden. Op straat houdt de tandarts praktijk, je kunt desgewenst een nieuwe tand laten inzetten. Verkeersregels doet men hier natuurlijk ook niet aan waardoor er een man met motor onder mijn busje gleed, het was een taaie want onder het bloed stapte hij weer op de motor. Er zijn nog verschillende Hindoetempels tussen de moskeeen en vooral hitte, verkeer, stof, armoede en boerka's. In Nederland zijn we natuurlijk doorgeslagen maar hoe men hier met vrouwen omgaat is simpelweg een tragedie, hoe je de helft van je bevolking zo kunt onderdrukken valt simpelweg niets goeds van te maken. Twee maanden geleden reed ik met een landeigenaar door dorpen in Sindh, hij vertelde mij dat indien een vrouw daar op straat wordt gezien met een man, dus niet haar echtgenoot, zij door dorpsbewoners zal worden vermoord. Een rondje moderniseren zou geen kwaad kunnen, maar daar heb je onderwijs voor nodig, en dat moet een overheid leveren maar die heeft hele andere zaken, hopeloos.

Islamabad is naast Rawalpindi gebouwd in de jaren zestig om Karachi als hoofdstad te vervangen, brede wegen, overheidsgebouwen, ambassades en het parlement, kortom hier woont het gajes. In Islamabad word ik elke vijf minuten om mijn paspoort gevraagd, gisteren twee keer binnen honderd meter dus ik had er een beetje genoeg van. Ik vertelde de heren dat ze hun collega verderop maar even moesten vragen maar aan bijdehand doen hebben ze hier geen boodschap. Het zijn de mannen van de veiligheidsdienst ISI, groot geworden met geld van de Amerikanen, het is de vijfde grootste veiligheidsdienst in de wereld. De Amerikanen hebben vanuit Pakistan de strijd tegen de Sowjets georganiseerd. De Pakistanen eisten dat het geld en wapens via hun veiligheidsdienst zou worden verdeeld, nadat ze eerst het grootste deel in eigen zak staken en daarna nog het nodige voor Kashmir gebruikten konden zij dus bepalen welke mujaheddin de grootste kon worden, overigens hebben de verschillende mujaheddins meer onder elkaar gevochten dan met de Sowjets, in de vluchtelingenkampen in Pakistan werd de meeste strijd geleverd. Nadat de Sowjets Afghanistan verlieten heeft de isi de taliban vanuit Quetta geholpen om oorspronkelijk de transportroute naar het zuiden van Afghanistan te bewaken, ze bleken effectief dus toen heeft Pakistan de taliban geholpen de rest van Afghanistan te veroveren. Na 9/11 moest Pakistan zoals bekend de taliban helpen verdrijven maar deze zit inmiddels in het eigen land. En nu moeten deze dappere mannen als redder des vaderlands elke vijf minuten mijn paspoort controleren, stelletje sukkels.

In India heb ik een sterke band gekregen met de heilige koeien, in Pakistan een sterke band met de vrachtwagens omgebouwd tot kerstboom. Het enige lichtpunt in dit land want Pakistan behoort weer tot de landen waar het nooit wat gaat worden, er is geen licht aan het eind van de tunnel. Indien je de krant leest (nog een lichtpunt; de media is vrij) word je heel erg hopeloos, bijna het hele land is in burgeroorlog. In Karachi is men aan het vechten, geheel Balochistan, het noorden van Balochistan is ook talibangebied, ze hebben in Quetta gewoon kantoren en vlaggen hangen, de rest van Balochistan vecht men voor onafhankelijkheid, de tribale gebieden en dus in de bergen.

Rawalpindi is door de Britten als garnizoenstad gebruikt en de Pakistanen hebben de legerbasis overgenomen, in delen van de stad mag ik geen hotel gebruiken, er zijn hier regelmatig aanslagen tegen het leger en Benazir Bhutto is hier vermoord. Ik zal even uitleggen waarom ik mij volledig veilig voel in Pakistan. Negentig procent van de aanslagen is gericht tegen het leger of politie, de kans dat ik toevallig omstander ben is nihil. Ik weet uiteraard in welke gebieden ik niet kan komen en dan is de rest veilig, het lijkt allemaal zoveel spannender dan het is.
Ik werd vanmorgen door een man op straat aangesproken die begon te schreeuwen moslim power en allah power, het enige jammerlijke was dat op dat moment de electriciteit weer eens was uitgevallen dus ik vertelde hem dat de electrische power nog niet lukt. De electriciteit valt een paar keer per dag uit waardoor de ventilator in mijn hotelkamer stopt en ik binnen vijf minuten zeiknat ben van het zweet. Waanzinnigen kom je in Pakistan zelden tegen, ik heb er in drie maanden slechts een paar ontmoet. Het extremisme is pas een probleem geworden sinds de Sowjet-oorlog.

Indien mijn moeder mij nu zou zien zou ze mij meteen naar huis sturen, een baard, lang haar en de shalwar kameez is heel erg smerig, met mijn zonnehoed zie ik eruit als een landloper die het gesticht is uitgelopen. Maar hier is wel licht aan het eind van de tunnel want morgen ga ik nog even naar de kapper, waar overigens eens temeer uit blijkt dat ik ook maar gewoon een mens ben, de baard gaat er voor de grens van Iran af, wij weten inmiddels hoe men in Iran over baardmannen denkt en ik heb een nieuwe shalwar kameez gekocht, ongelooflijk, ik ben al aan mijn tweede shalwar kameez toe. En ik heb mijn eerste souvenir gekocht, een mooie traditonele hoed, de pakol.

Gisteren nog een dagje naar Taxila, uurtje rijden van Islamabad. Ik heb jullie reeds verteld over de unieke mix Griekse en Boeddhistische cultuur van de Peshawar vlakte, de historische naam voor dit gebied is Ghandaran. In de zesde eeuw voor Christus maakten de Achaemenians van Perzie Takshasila de hoofdstad van Ghandaran. Alexander de Grote heeft enige tijd in het noorden van het huidige Afghanistan gehangen met zijn leger, destijds de staat Bactrian. Vanuit India bezetten de Mauryans onder Ashoke het zuiden van Afghanistan en sloten vrede met de Bactrian-Grieken. Er werden beleefdheden, olifanten en vrouwen uitgewisseld, en bovendien cultuur waardoor de unieke mix ontstond.
De Mauryans hebben in Taxila een Boeddhistische universiteit gebouwd. De Kushans kwamen in de eerste eeuw na Christus uit het noorden en bezetten het huidige Afghanistan en Peshawar en hebben deze cultuur verder verspreid. Er is een ruine van een Griekse tempel, stupa's, en wat opgravingen te zien.


Alle lieve mensen, ik ga nu naar het land waar men de Islamitische revolutie aan het terugdraaien is en ik hoef jullie niet uit te leggen dat ik als revolutionair daar een fijne tijd ga beleven, misschien zelfs een bijdrage mag leveren. Ik heb 21 dagen visum voor Iran, gezien de omstandigheden verwacht ik dat verlengen niet mogelijk is en ik weet niet of internet in Iran toegankelijk is, het is dus mogelijk dat ik pas in Turkije of Armenie weer tot u kom, slaap rustig verder.


Vaarwel