De zijderoute.
Door: Webmaster
Blijf op de hoogte en volg Frank
16 Juli 2007 | Oezbekistan, Tashkent
Het is hier een oven, 40 graden en soms zelfs meer en 's nachts niet onder de 25 graden. Maar er is een beloning, Oezbekistan is erg mooi.
25/6 Van Osh naar Andijan, Oezbekistan. Deze grensovergang werd twee jaar geleden door duizenden vluchtelingen gebruikt om Oezbekistan te ontvluchten. Het verbaast me dat de grensovergangen makkelijk en zonder grote controle gaan terwijl de politie op straat zich alles kan permitteren. Ik heb in een park in Tashkent met mijn broek op mijn knieen gestaan omdat de agent met zijn vieze worsthanden naar geld zocht. Oezbekistan is de ergste politiestaat die ik tot dusver heb meegemaakt. Overal is polite aanwezig, in het openbaar vervoer, in de bank, in het museum, in de supermarkt, echt overal. Ze mogen veel wegens de onvermijdellijke misbruik van de strijd tegen het terrorisme. Ik ben er trots op dat ze nog geen cent van mij hebben gestolen.
Andijan ligt in de Fergana vallei, zeer religieus gebied en al twee millennia belangrijkste productiegebied van zijde. Kleding waardoor vrouwen noch gekleed noch naakt door het leven gaan, iedereen tevreden zogezegd. Thuis heb ik er nooit zo bij stilgestaan maar zijde wordt gemaakt van de cocon van, jawel de zijderups. Heb ik dus toch nog iets geleerd op reis.
26/6 Aan het eind van de dag naar Kokand, historische zijderoute-stad, met de trein. Ik was deze keer wel heel erg het middelpunt van de belangstelling. Werkelijk iedereen kwam om mij heen zitten om zijn Engels uit te proberen. Er kwamen zelfs mensen uit een andere wagon langs om mij te aanschouwen en de conducteur verzamelde fruit in om aan mij te overhandigen. Toen deze regio met Kokand als hoofdstad zich in 1918 onafhankelijk verklaarde van Moskou hebben de Russen de stad met de grond gelijk gemaakt, inclusief de meeste inwoners, heel effectief want dan kunnen ze niet meer in opstand komen. Derhalve weinig historisch meer over. Ik ben naar een moskee met medressa geweest. Mohammed kwam snel zijn kantoor uit gehold voor een rondleiding. In de medressa worden de jongetjes klaargestoomd voor het religieuze leven. Het blijken heel normale jongetjes te zijn want toen bleek dat ik uit Nederland kom begonnen ze weer over voetbal te schreeuwen.
Mohammed bleek ook heel aards te zijn want aan het eind van de rondleiding begon hij om geld te mekkeren.
Ik heb in Kokand een klassieke fout gemaakt, het volgende was dramatisch. In Oezbekistan word ik continu door mensen uitgenodigd bij hun thuis te komen, steeds geweigerd maar een keer weloverwogen geaccepteerd. 's Avonds voor de maaltijd bij mensen thuis. Oma en moeder mochten meeeten, de overige vrouwen waren van de bediening. Een beetje ouderwets misschien maar wel praktisch als je met zeven mensen moet eten. Overigens wordt de tweederangs positie van vrouwen gemakshalve altijd uitgelegd als het respect dat ze voor vrouwen hebben. Ik denk toch echt dat het precies het omgekeerde is. Na het uitwisselen van heel veel beleefdheden waar ik toch een beetje moe van werd moest ik een idioot hoedje op, dat was ook weer traditie. Helaas zijn Oezbeken klein en eten derhalve weinig want na drie uur tafelen had ik nog meer honger dan in het begin. De gastvrijheid kende geen grenzen en mij werd voor de volgende te bezoeken stad een verblijfplaats bij een familielid aangeboden. En de daad werd meteen bij het woord gevoegd want de familie werd reeds opgebeld. Hier werd ik dus heel moe van. Toen moest ik met oma de foto's van alle familieleden bekijken, het waren er 200 of zoiets en misschien dat oma een beetje dement was maar van de 100 mannen heetten er 100 mohammed.
Dan is de vraag hoe kom je hier beleefd onderuit, ik ga natuurlijk geen week tussen familieleden reizen. Dus continu beleefd melden dat het niet hoeft. Ik werd echt knetter, knettergek. Ik meldde duidelijk dat ik een hotel wilde nemen in Tashkent. Maar er was al een slaapplaats geregeld bij een familielid in Tashkent die mij tevens van de taxi-standplaats zou oppikken.
Maar toen kwam de aap uit de mouw, er moesten, zeer origineel, medicijnen worden gekocht voor oma, en of ik dus even kon meeschuiven. Hoe vaak ik door deze mensen ook gewezen werd op de Oezbeekse gastvrijhied vond ik dit niet gastvrij. Ik heb in mijn leven zelden zo'n stelletje eikels meegemaakt. Dit kon dus niet beleefd worden opgelost. Woest heb ik derhalve mijn tas gepakt en ben teruggegaan naar het hotel. Ik hoop dat ik hun gezicht geschonden hebben.
Ik zal overigens even uitleggen wat de zijderoute is, ik neem aan dat niemand zijn huiswerk heeft gedaan.
De naam zijderoute wordt pas sinds honderd jaar gebruikt terwijl de zijderoute al 500 jaar niet meer bestaat. Ongeveer 100 jaar voor christus begon de eerste uitwisseling tussen China en Parthia, in het huidige Iran. Dit werd geleidelijk een handelsroute tussen Europa en China. Er is nooit een bepaalde route geweest maar het kwam wel altijd samen in de regio waar ik nu ben. Vandaar, jullie begrijpen het al, de zijderoute. En zoals alle handelswegen werd dit tevens een uitwisseling van religie, cultuur en techniek. Ongeveer 500 jaar geleden is de zijderoute opgedroogd door maritieme handel, de kamelen werden vervangen door schepen, vermoedelijk heeft Nederland daar een belangrijke rol in gespeeld, maar dat bedenk ik zelf. Centraal Azie lijkt nu misschien het einde van de wereld maar dit was ooit het middelpunt van de wereld. En omdat het min of meer heeft stilgestaan proef je des te meer de historie.
Oezbeken zijn het enige volk in deze regio dat zich al heel vroeg vestigde en landbouw bedreef in plaats van een nomandenbestaan. Oezbeken hebben ook het sterkste nationale bewustzijn van de regio. Doordat Stalin maar wat deed met het tekenen van de grenzen zijn de bevolkingen in alle landen van elkaar vertegenwoordigd, wat de problemen er niet kleiner op maakt.
Ik vind Oezbeken, en alle medereizigers delen die mening, vervelende mensen. Het komt altijd op geld uit. Ze zijn volstrekt onbetrouwbaar, altijd achteraf problemen maken over de reeds onderhandelde prijs. En onderhandelen moet je hier over alles, eerst twee keer weglopen om een fatsoenlijke prijs te krijgen. In Bukhara vroegen vier mannen aan mij of ik een foto van ze wilde maken en daarna wilden zij er geld voor hebben, dit soort heel vervelende grappen. Kyrgiezen vond ik het tegenovergestelde.
28/6 Tashkent, eindelijk een stad. Deze stad leeft en is opvallend westers. Stadslucht maakt vrij en dat herken je meteen na weken van kleine steden. In Tashkent een dag met heftige koorts in bed gelegen, ziek zijn bij 40 graden buitentemperatuur is heel onaangenaam, maar na een dag was het weer voorbij. De stad zelf heeft wel het nodige te bieden.
De laatste nacht een schorpioen in de badkamer gevonden en gedood. Een uur later lag ik in bed en hoorde toch echt weer iets, licht vanuit bed aangedaan want ik durfde niet meer op de grond te staan. Tweede schorpioen gevonden en gedood en tevens een nieuwe kamer geregeld. Schorpioenen doen heel veel pijn indien ze bijten maar zijn niet vaak dodelijk, toch ben ik duidelijk heel erg tegen schorpioenen.
Wat echt niet leuk was dat op de weg tussen Tashkent en Samarkand in de verte een jochie geschept werd door een auto en lag dood te gaan. Verreweg het ergste wat ik ooit gezien heb en ik probeer het snel te vergeten. Zijn vader was er verdomme bij en was helemaal hysterisch.
3/7 Samarkand, de stad die het meest met de zijderoute wordt geassocieerd. Juweel van een stad. Amir Timur heeft Samarkand rond 1400 laten bouwen en dit als hoofdstad gebruikt. Samarkand heeft de grootste moskee van Oezbekistan en tevens de Registan.
8/7 Bukhara, ligt in de Kyzylkum woestijn, 42 graden 's middags, 's nachts nauwelijks onder 30. Treinreis door de woestijn was mooi. Bukhara is net zo spectaculair als Samarkand. Helaas zijn de meeste Joden uit Centraal Azie vertrokken na de val van de Sovjet-unie. Verreweg de grootste Joodse gemeenschap woonde al eeuwen in Bukhara, en zijn helaas dus grotendeels vertrokken.
Na bijna vier maanden reizen ook weer varkens moeten aanschouwen. Bukhara heeft een vliegveld, dus er worden Westerse toeristen ingevlogen. Die komen met hun dikke reet foto's maken en worden op grote schaal geld afgetroggeld. Dit is een religieus gebied maar de Nederlandse dames vinden het toch nodig om in legging rond te lopen. Ze hebben gewoon de reisfolders verwisseld, Turkije of Oezbekistan, als het maar goedkoop is.
12/7 Khiva, ligt onder Urgench. Deze stad is dus echt spectaculair. De stad ligt tussen de Karakum en Kyzylkum woestijn in, temperatuur 45 graden, maar het is het waard. Een aarden stadsmuur omringt nog de hele stad, eigenlijk opnieuw opgebouwd en gedeeltelijk hersteld, daarbinnen alleen moskeeen, medressa's en minaretten. Eeuwenlang de belangsrijkste stad van centraal Azie voor slavenhandel geweest. De poorten waar de slaven tentoongesteld werden zijn nog aanwezig. Een minaret beklommen en nog spierpijn. Zoals je in Kyrgizie verzadigd kunt raken van de bergen kun je hier misschien verzadigd raken van de islamitische architectuur.
Onderweg van Bukhara naar Khiva door de Kyzylkum woestijn met een gedeelde taxi. De auto rijdt door een gat, slipt even een rondje en we staan stil in het zand. Bandje verwisselen was de enige schade. Omdat er natuurlijk geen krik aanwezig was hebben we eerst stenen verzameld. In de woestijn pak je niet zomaar een steen op maar je schopt er eerst tegenaan om te controleren of er bijvoorbeeld schorpioenen of slangen onder zitten. Stenen onder de auto gelegd, gat graven onder kapotte band en verwisselen. Alles geen probleem bij misschien wel ruim 45 graden.
15/7 Met de trein terug naar Tashkent. Het erge is dat de temperatuur in Tashkent 35 graden is en dat begin ik al aangenaam te vinden. Weer het nodige regelen. Al drie dagen aan het brooddieet om eindelijk eens van de schijterij af te raken. Ook weer heel praktisch geld gewisseld. In Oezbekistan moet je voor tien uur 's ochtends je dollars gewisseld hebben, daarna is het geld op. Honderd dollar is een stapel van tien centimeter Oezbeekse som. Tevens naar de kapper geweest waaruit eens temeer blijkt dat ik ook maar gewoon een mens ben.
Alle lieve mensen, het volgende land wordt waarschijnlijk niet Tadjikistan, ik heb reeds een visum voor dit land maar in Tadjikistan zijn gebieden die buiten overheidscontrole vallen. Om in die gebieden te mogen reizen heb je weer speciale vergunningen nodig en ik ben bang dat ik dze vergunningen niet meer ontvang binnen de twee dagen die mijn Oezbeekse visum rest. Het noorden van Afghanistan is helaas sinds twee maanden onveilig geworden om te reizen. Daarvoor was het geen probleem. Ik heb verschillende reizigers gesproken die er vandaan kwamen en het is daar geweldig, heel jammer dus. Waarschijnlijk direct terug naar Kyrgizie en over twee weken China.
Ik wens jullie natuurlijk weer veel succes in Nederland met alles.
Groet
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley